Osoby starsze często czują się odrzucone przez społeczeństwo, odseparowane od świata, nikomu niepotrzebne. Wyjście z etapu aktywności zawodowej może być ciężkim przeżyciem dla osoby, która przez całe życie pracowała i przyzwyczaiła się do ciągłego kontaktu z ludźmi. Jak wypełnić sobie czas? Co zrobić, aby życie nadal było pełne i wartościowe? Im dłużej tkwimy w marazmie, tym większa szansa, że dopadnie nas jedna z najgroźniejszych chorób cywilizacyjnych – depresja.
Objawy depresji
Depresja starcza bywa lekceważona przez bliskich seniora, którzy wychodzą z założenia, że podeszły wiek ma swoje prawa. O ile spadki nastroju są właściwe dla każdej grupy wiekowej i nie powinny budzić obaw, o tyle smutek i apatia utrzymujące się przez dłuższy czas są już powodem do niepokoju. Podstawowym objawem depresji jest brak energii życiowej. Chory przez większość czasu leży w łóżku, nie ma siły wykonywać podstawowych czynności, traci zainteresowanie otaczającym go światem. Melancholicy miewają również problemy ze snem – niektórzy śpią przez większość dnia, inni budzą się co kilka minut. Płytki sen skutkuje zmęczeniem, złym samopoczuciem i rozbiciem w ciągu dnia. Fizycznym objawem depresji jest spadek masy ciała; chory traci zainteresowanie jedzeniem i zaniedbuje higienę fizyczną. Depresji towarzyszy często irracjonalny lęk przed czymś nieokreślonym. W wielu wypadkach jest to lęk długofalowy, umiejscowiony w okolicy przedsercowej.
Przyczyny depresji starczej:
samotność i izolacja od ludzi,
choroby osób starszych,
przyjmowane leki,
obawa przed śmiercią,
problemy finansowe.
Jak pomóc osobie z depresją?
Podstawą jest prawidłowa diagnostyka i leczenie farmakologiczne. Depresja jest chorobą, dlatego sama rozmowa i obecność drugiej osoby nie wystarczy, aby ją pokonać. Nie zmienia to jednak faktu, że obecność bliskich jest trudna do przecenienia. Rodzina i przyjaciele powinni przede wszystkim okazać zaangażowanie i zrozumienie. Osoba chora nie chce być dla nikogo ciężarem, dlatego nie możemy jej pokazać, że choroba jest dla nas czymś uciążliwym i trudnym do przeskoczenia. Jeżeli chcemy, aby nasza pomoc była efektywna, stosujmy się do kilku zaleceń:
1) Nigdy nie krytykujemy chorego. Nie dajmy mu odczuć, że nie traktujemy jego problemu poważnie.
2) Nie porównujmy jego sytuacji do sytuacji innych osób; nie tłumaczmy, że nie ma powodów do załamywania się, a większość problemów jest wyssanych z palca.
3) Nie użalajmy się nad jego losem.
4) Nie tłumaczmy, że problemy seniora są błahe i tak naprawdę nic nie znaczą – to tylko pogłębia depresję.
Co w takim razie robić?
Wystarczy odrobina dobrej woli i czas. Zaproponujmy wspólne wyjście na spacer, do kina; nie zaszkodzi także odrobina wysiłku fizycznego. Warto pamiętać, że w czasie ćwiczeń uwalniają się endorfiny, czyli hormony szczęścia, które są najlepszymi naturalnymi stymulantami.
Nie wyręczajmy seniora w wykonywaniu rutynowych obowiązków – wyniesienie śmieci czy umycie talerzy leży w zasięgu możliwości większości starszych ludzi. Osoba z depresją powinna czuć się potrzebna! Kiedy stan pacjenta się polepszy, możemy pomyśleć o zakupie zwierzęcia. Pies czy kot potrafią przywrócić chęć do życia i stać się najlepszymi przyjaciółmi starszych ludzi.
Dieta
Prawidłowe żywienie osoby z depresją jest sprawą kluczową. Dieta seniora powinna być bogata w warzywa i owoce; bezwzględnie eliminujemy cukier, sól oraz niezdrowe tłuszcze. Posiłki podajemy pięć razy w ciągu dnia.
